Comme je l’ai indiqué dans mon compte-rendu de la première partie du Procès de civilisation de Norbert Elias, au début du XXe siècle, Elias constatait que les Français et les Allemands s’opposaient sur la manière dont ils exprimaient leurs nationalismes, les premiers en vantant leur « Civilisation », les seconds en vantant leur « Kultur ». Les uns et les autres reconnaissaient civilisation et culture comme des valeurs positives, mais les hiérarchisaient différemment posant l’une comme valeur essentielle, l’autre comme valeur secondaire. Ils en étaient venus également à comprendre ces hiérarchisations différentes comme des oppositions nationales. Le travail de Norbert Elias s’est construit comme une problématisation de cette opposition : il fallait, d’une part, en venir à comprendre comment chacune des deux sociétés en était venue à poser l’une de ces deux valeurs comme supérieure à l’autre et, d’autre part, comprendre comment la notion de « civilisation » en était venue à être comprise dans son sens actuel. Pour un résumé plus développé de cette analyse, je vous invite à lire le billet en question. Pour le billet actuel, ce que je veux relever, c’est que l’entreprise d’Elias prend son point de départ dans l’opposition de deux concepts (culture et civilisation) pour ne finalement livrer que la sociogenèse de l’un d’entre eux, celui de civilisation . Il y aurait donc lieu de compléter, et sans doute nuancer, l’analyse d’Elias par une entreprise équivalente sur la sociogenèse du concept de culture. Pour l’espace d’un billet de blogue, je noterai modestement quelques jalons d’une histoire du concept, principalement à partir de celle que laisse entrevoir Guy Rocher dans son Introduction à la sociologie générale , lui-même se fondant sur une étude détaillée intitulée Culture : A Critical Review of Concepts and Definitions.
On peut retracer l’origine du concept de culture dans le français de l’époque moderne. Ce mot signifiait, depuis le Moyen-Âge, « le culte religieux » et « culturer » pour cultiver la terre. Au XVIIe siècle, « culture » signifiait le travail de la terre, et par extension « faire pousser » quelque chose, notamment « la culture des lettres » ou « la culture des sciences ». À partir du XVIIIe siècle, les compléments tombent et on l’emploie de manière générale pour la formation de l’esprit. Un peu comme la civilisation, la culture était comprise comme un processus, le processus de progrès de l’esprit d’une personne.
L’usage se transposa en Allemagne au XVIIIe siècle, dans le contexte de l’histoire universelle et dans le sens des progrès de l’humanité. Il acquit ainsi le sens d’un processus collectif, plutôt que le sens individuel qu’il avait dans la langue française à la même époque. Johann Christophe Adelung (1732-1806) publie en 1782 un Essai sur l’histoire de la culture de l’espèce humaine : huit périodes historiques, analogie avec les périodes de l’âge de la vie.
Le sens de la « culture » a encore changé lorsque le mot est passé de l’allemand à l’anglais. l’anthropologue E.B. Tylor l’a employé comme un synonyme de civilisation
La culture ou la civilisation, entendue dans son sens ethnographique étendu, est cet ensemble complexe qui comprend les connaissances, les croyances, l’art, le droit, la morale, les coutumes, et toutes les autres aptitudes et habitudes qu’acquiert l’homme en tant que membre d’une société. — Tylor, cité par .
Chez Tylor, la culture n’est plus un processus, une action, elle se rapporte plutôt à un ensemble de faits statiques et observables. Cette notion de culture s’est avérée particulièrement populaire aux États-Unis, les anthropologues américains étaient les premiers à définir l’anthropologie comme une science de la culture. C’est en Amérique que s’est d’abord et le plus complètement épanoui l’anthropologie dite « culturaliste ». Pour les représentants de cette école (notamment Franz Boas, Ruth Benedict et Margaret Mead), les cultures représentaient des ensembles cohérents, homogénéisants, voire homogènes, dont les différents traits étaient interdépendants. Par ailleurs, ils considéraient que les différentes cultures étaient irréductibles les unes aux autres, séparées et sans interpénétration entre elles (sur ce point, voir ). C’est aussi aux États-Unis que le terme de « culture » est passé de l’anthropologie à la sociologie, avec plus de lenteur toutefois que dans l’anthropologie. Dans l’anthropologie et la sociologie de langue française, il faut attendre après la Deuxième Guerre mondiale pour que le terme de culture soit largement adopté : cette époque correspond à une refondation de la sociologie française qui a favorisé l’influence américaine.
Rocher précise que, dans son étape allemande, la notion de culture, trop proche de celle de civilisation, a requis une réflexion sur la distinction entre les deux concepts. Deux distinctions concurrentes s’affrontaient:
La première consiste à englober dans la culture l’ensemble des moyens collectifs dont disposent l’homme ou une société pour contrôler et manipuler l’environnement physique, le monde naturel. Il s’agit donc principalement de la science, de la technologie et de leurs applications. La civilisation comprend l’ensemble des moyens collectifs auxquels l’homme peut recourir pour exercer un contrôle sur lui-même, pour se grandir intellectuellement, moralement, spirituellement. Les arts, la philosophie, la religion, le droit sont alors des faits de civilisation.
La seconde distinction est à peu près exactement l’inverse de la première. La notion de civilisation s’applique alors aux moyens qui servent les fins utilitaires et matérielles de la vie humaine collective; la civilisation porte un caractère rationnel, qu’exige le progrès des conditions physiques et matérielles du travail, de la production, de la technologie. La culture comprend plutôt les aspects plus désintéressés et plus spirituels de la vie collective, fruits de la réflexion et de la pensée « pures », de la sensibilité et de l’idéalisme .
Si on en croit Rocher, Alfred Weber (le frère de Max) favorisait la seconde distinction et c’est en partie sous son influence que les sociologues américains penchèrent majoritairement pour celle-ci. Mais beaucoup de sociologues et d’anthropologues décidèrent aussi, soit que les deux termes étaient synonymes, soit qu’il valait mieux ne simplement pas utiliser celui de civilisation. C’est à ce point que j’arrêterai ma revue, car nous débouchons à partir de cette époque sur des significations et des débats qui nous sont davantage familiers (voir par exemple la définition de Godelier). C’est aussi le point où s’arrête Rocher, qui à partir de là enchaîne sur une discussion moins historique du concept de culture. Les quelques notes prises partir de son manuel permettent de nuancer le caractère uniforme qu’Elias donne au sens de Kultur dans la première partie du Procès de civilisation : plusieurs sens semblent avoir cohabité dans le monde savant allemand. Il faudrait vérifier si Elias se référait surtout, comme il semble, à l’usage qui en était fait dans le monde politico-médiatique. Elle permet aussi de compléter le constat qu’il fait sur la civilisation. Si cette dernière est un processus consistant à aiguiser et transmettre les valeurs de la civilité, la culture peut également être conçue comme un processus constant à transmettre des savoirs et des sensibilités. Le passage d’une conception de la culture comme processus à une conception comme ensemble peut peut-être aussi se comprendre comme le moment d’autonomisation d’une catégorie de pensée. Il serait alors intéressant de comparer les circonstances historiques de ce passage à celles de l’autonomisation de la catégorie de religion aux XVIIe et XVIIIe siècle.
Bibliographie
{1779142:39QVTP4E};{1779142:638BC6DI};{1779142:638BC6DI};{1779142:8AU8PVHH};{1779142:638BC6DI}
chicago-fullnote-bibliography
default
asc
0
884
%7B%22status%22%3A%22success%22%2C%22updateneeded%22%3Afalse%2C%22instance%22%3Afalse%2C%22meta%22%3A%7B%22request_last%22%3A1250%2C%22request_next%22%3A50%2C%22used_cache%22%3Atrue%7D%2C%22data%22%3A%5B%7B%22key%22%3A%22FXZFQY3P%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%2C%22parsedDate%22%3A%222007%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ELAVALL%26%23xC9%3B%2C%20Bernard.%20%3Ci%3EBartolom%26%23xE9%3B%20de%20Las%20Casas%3A%20Entre%20l%26%23x2019%3B%26%23xE9%3Bp%26%23xE9%3Be%20et%20La%20Croix%3C%5C%2Fi%3E.%20Biographie%20Payot.%20Paris%3A%20Payot%2C%202007.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Bartolom%5Cu00e9%20de%20Las%20Casas%3A%20entre%20l%27%5Cu00e9p%5Cu00e9e%20et%20la%20croix%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Bernard%22%2C%22lastName%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222007%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-228-90248-9%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-12-14T19%3A40%3A55Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22WWR2T3MB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22MARTINEZ-GROS%20and%20VALENSI%22%2C%22parsedDate%22%3A%222013%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EMARTINEZ-GROS%2C%20Gabriel%2C%20and%20Lucette%20VALENSI.%20%3Ci%3EL%26%23x2019%3Bislam%2C%20l%26%23x2019%3Bislamisme%20et%20l%26%23x2019%3BOccident%3A%20gen%26%23xE8%3Bse%20d%26%23x2019%3Bun%20affrontement%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20%26%23xC9%3Bditions%20du%20Seuil%2C%202013.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22L%27islam%2C%20l%27islamisme%20et%20l%27Occident%3A%20gen%5Cu00e8se%20d%27un%20affrontement%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Gabriel%22%2C%22lastName%22%3A%22MARTINEZ-GROS%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Lucette%22%2C%22lastName%22%3A%22VALENSI%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222013%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7578-3570-8%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-12-04T04%3A29%3A38Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%229WRKLWKB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22TARDIEU%22%2C%22parsedDate%22%3A%221990%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ETARDIEU%2C%20Jean-Pierre.%20%3Ci%3ENoirs%20et%20Indiens%20Au%20P%26%23xE9%3Brou%20%28XVIe-XVIIe%20Si%26%23xE8%3Bcles%29%3A%20Histoire%20d%26%23x2019%3Bune%20Politique%20S%26%23xE9%3Bgr%26%23xE9%3Bgationniste%3C%5C%2Fi%3E.%20Recherches%20%26amp%3B%20Documents.%20Paris%3A%20L%26%23x2019%3BHarmattan%2C%201990.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Noirs%20et%20Indiens%20au%20P%5Cu00e9rou%20%28XVIe-XVIIe%20si%5Cu00e8cles%29%3A%20histoire%20d%27une%20politique%20s%5Cu00e9gr%5Cu00e9gationniste%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Jean-Pierre%22%2C%22lastName%22%3A%22TARDIEU%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221990%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7384-0708-5%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-27T18%3A58%3A03Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22L5I59I4U%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22fre%20et%20al.%22%2C%22parsedDate%22%3A%222012%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3Efre%2C%20Yves%2C%20Marc%20St-Hilaire%2C%20and%20%26%23xC9%3Btienne%20Rivard%2C%20eds.%20%3Ci%3ELa%20francophonie%20nord-am%26%23xE9%3Bricaine%3C%5C%2Fi%3E.%20Atlas%20historique%20du%20Qu%26%23xE9%3Bbec.%20Qu%26%23xE9%3Bbec%3A%20Presses%20de%20l%26%23x2019%3BUniv.%20Laval%2C%202012.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20francophonie%20nord-am%5Cu00e9ricaine%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22Yves%22%2C%22lastName%22%3A%22fre%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22Marc%22%2C%22lastName%22%3A%22St-Hilaire%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22%5Cu00c9tienne%22%2C%22lastName%22%3A%22Rivard%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222012%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7637-8958-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-27T18%3A03%3A12Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%223DBEA7RB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Colombo%22%2C%22parsedDate%22%3A%222015%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EColombo%2C%20Cristoforo.%20%3Ci%3ELa%20d%26%23xE9%3Bcouverte%20de%20l%26%23x2019%3BAm%26%23xE9%3Brique%3A%20%26%23xE9%3Bcrits%20complets%20%281492-1505%29%3C%5C%2Fi%3E.%20La%20D%26%23xE9%3Bcouverte%20poche%20Litt%26%23xE9%3Brature%20et%20voyages%20418.%20Paris%3A%20La%20D%26%23xE9%3Bcouverte%2C%202015.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20d%5Cu00e9couverte%20de%20l%27Am%5Cu00e9rique%3A%20%5Cu00e9crits%20complets%20%281492-1505%29%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Cristoforo%22%2C%22lastName%22%3A%22Colombo%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222015%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7071-8342-2%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-27T17%3A49%3A19Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%229EUYBC77%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22VAZQUEZ%22%2C%22parsedDate%22%3A%221989%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EVAZQUEZ%2C%20Francisco.%20%3Ci%3ERelation%20du%20voyage%20et%20de%20la%20r%26%23xE9%3Bbellion%20d%26%23x2019%3BAguirre%20%5B1559%5D%3C%5C%2Fi%3E.%20Grenoble%3A%20J.Millon%2C%201989.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Relation%20du%20voyage%20et%20de%20la%20r%5Cu00e9bellion%20d%27Aguirre%20%5B1559%5D%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Francisco%22%2C%22lastName%22%3A%22VAZQUEZ%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221989%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-27T17%3A30%3A39Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22QIKEL6NG%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BERNAND%20and%20GRUZINSKI%22%2C%22parsedDate%22%3A%221993%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBERNAND%2C%20Carmen%2C%20and%20Serge%20GRUZINSKI.%20%3Ci%3EHistoire%20du%20Nouveau%20Monde.%202%3A%20Les%20m%26%23xE9%3Btissages%20%281550%20-%201640%29%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Fayard%2C%201993.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Histoire%20du%20Nouveau%20Monde.%202%3A%20Les%20m%5Cu00e9tissages%20%281550%20-%201640%29%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Carmen%22%2C%22lastName%22%3A%22BERNAND%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Serge%22%2C%22lastName%22%3A%22GRUZINSKI%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221993%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-213-02965-8%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-27T17%3A25%3A01Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22CQYIUYJG%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BUTEL%22%2C%22parsedDate%22%3A%221997%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBUTEL%2C%20Paul.%20%3Ci%3EHistoire%20de%20l%26%23x2019%3BAtlantique%3A%20de%20l%26%23x2019%3BAntiquit%26%23xE9%3B%20%26%23xE0%3B%20nos%20jours%3C%5C%2Fi%3E.%20Ed.%20revue%20et%20augm.%20Collection%20Tempus%20435.%20Paris%3A%20Perrin%2C%201997.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Histoire%20de%20l%27Atlantique%3A%20de%20l%27Antiquit%5Cu00e9%20%5Cu00e0%20nos%20jours%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Paul%22%2C%22lastName%22%3A%22BUTEL%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221997%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-262-03913-4%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-24T15%3A55%3A01Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%226XGXE7AB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22M%5Cu00c9CHOULAN%22%2C%22parsedDate%22%3A%221979%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EM%26%23xC9%3BCHOULAN%2C%20Henry.%20%3Ci%3ELe%20Sang%20de%20l%26%23x2019%3Bautre%3A%20Ou%2C%20L%26%23x2019%3Bhonneur%20de%20Dieu%3A%20Indiens%2C%20Juifs%2C%20Morisques%20Dans%20l%26%23x2019%3BEspagne%20Du%20Si%26%23xE8%3Bcle%20d%26%23x2019%3Bor%3C%5C%2Fi%3E.%20La%20Force%20Des%20Id%26%23xE9%3Bes.%20Paris%3A%20Fayard%2C%201979.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Le%20sang%20de%20l%27autre%3A%20ou%2C%20L%27honneur%20de%20Dieu%3A%20indiens%2C%20juifs%2C%20morisques%20dans%20l%27Espagne%20du%20Si%5Cu00e8cle%20d%27or%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Henry%22%2C%22lastName%22%3A%22M%5Cu00c9CHOULAN%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221979%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-213-00795-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-23T18%3A30%3A18Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22QBXDIZLP%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22DUVERGER%22%2C%22parsedDate%22%3A%222001%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EDUVERGER%2C%20Christian.%20%3Ci%3ECort%26%23xE9%3Bs%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Fayard%2C%202001.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Cort%5Cu00e9s%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Christian%22%2C%22lastName%22%3A%22DUVERGER%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222001%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-213-60902-7%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-22T20%3A46%3A19Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22AITCIX5L%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22VIROLI%22%2C%22parsedDate%22%3A%222011%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EVIROLI%2C%20Maurizio.%20%3Ci%3ER%26%23xE9%3Bpublicanisme%3C%5C%2Fi%3E.%20Lormont%3A%20le%20Bord%20de%20l%26%23x2019%3Beau%2C%202011.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22R%5Cu00e9publicanisme%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Maurizio%22%2C%22lastName%22%3A%22VIROLI%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222011%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-35687-116-9%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-18T18%3A33%3A33Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22BIRYWZGM%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22LIVERNOIS%22%2C%22parsedDate%22%3A%222016%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ELIVERNOIS%2C%20Jonathan.%20%3Ci%3ELa%20Route%20Du%20Pays-Br%26%23xFB%3Bl%26%23xE9%3B%3A%20Arch%26%23xE9%3Bologie%20et%20Reconstruction%20Du%20Patriotisme%20Qu%26%23xE9%3Bb%26%23xE9%3Bcois%3C%5C%2Fi%3E.%20Documents.%20Montr%26%23xE9%3Bal%3A%20Atelier%2010%2C%202016.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20route%20du%20Pays-Br%5Cu00fbl%5Cu00e9%3A%20arch%5Cu00e9ologie%20et%20reconstruction%20du%20patriotisme%20qu%5Cu00e9b%5Cu00e9cois%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Jonathan%22%2C%22lastName%22%3A%22LIVERNOIS%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222016%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-89759-136-6%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-18T18%3A26%3A35Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22YEPZ2ECH%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22DUMONT%22%2C%22parsedDate%22%3A%222013-09-26%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EDUMONT%2C%20Micheline.%20%26%23x201C%3BLa%20La%26%23xEF%3Bcit%26%23xE9%3B%20et%20Les%20Droits%20Des%20Femmes.%20R%26%23xE9%3Bflexions%20Critiques.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EHistoire%20Engag%26%23xE9%3Be%3C%5C%2Fi%3E%2C%20September%2026%2C%202013.%20%3Ca%20class%3D%27zp-ItemURL%27%20href%3D%27http%3A%5C%2F%5C%2Fhistoireengagee.ca%5C%2Fla-laicite-et-les-droits-des-femmes-reflexions-critiques%5C%2F%27%3Ehttp%3A%5C%2F%5C%2Fhistoireengagee.ca%5C%2Fla-laicite-et-les-droits-des-femmes-reflexions-critiques%5C%2F%3C%5C%2Fa%3E.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22La%20la%5Cu00efcit%5Cu00e9%20et%20les%20droits%20des%20femmes.%20R%5Cu00e9flexions%20critiques%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Micheline%22%2C%22lastName%22%3A%22DUMONT%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%2226%20septembre%202013%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22http%3A%5C%2F%5C%2Fhistoireengagee.ca%5C%2Fla-laicite-et-les-droits-des-femmes-reflexions-critiques%5C%2F%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-16T22%3A00%3A45Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22VH5ELNWV%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BOUCHER%22%2C%22parsedDate%22%3A%222018%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBOUCHER%2C%20Francis.%20%3Ci%3ELa%20Grande%20D%26%23xE9%3Bception%3A%20Dialogue%20avec%20les%20exclus%20de%20l%26%23x2019%3Bind%26%23xE9%3Bpendance.%3C%5C%2Fi%3E%20Somme%20Toute%2C%202018.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20Grande%20D%5Cu00e9ception%3A%20Dialogue%20avec%20les%20exclus%20de%20l%27ind%5Cu00e9pendance.%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Francis%22%2C%22lastName%22%3A%22BOUCHER%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222018%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-89794-002-7%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-09T22%3A38%3A13Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22A7J5XZGJ%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22DORION%22%2C%22parsedDate%22%3A%222017%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EDORION%2C%20Catherine.%20%3Ci%3ELes%20Luttes%20F%26%23xE9%3Bcondes%3A%20Lib%26%23xE9%3Brer%20Le%20D%26%23xE9%3Bsir%20En%20Amour%20et%20En%20Politique%3C%5C%2Fi%3E.%20Documents%2011.%20Montr%26%23xE9%3Bal%2C%20Qu%26%23xE9%3Bbec%3A%20Atelier%2010%2C%202017.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Les%20luttes%20f%5Cu00e9condes%3A%20lib%5Cu00e9rer%20le%20d%5Cu00e9sir%20en%20amour%20et%20en%20politique%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Catherine%22%2C%22lastName%22%3A%22DORION%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222017%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-89759-268-4%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-10-09T22%3A08%3A17Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22ZPUGWPFG%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22GOMEZ%22%2C%22parsedDate%22%3A%221992%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EGOMEZ%2C%20Thomas.%20%3Ci%3EL%26%23x2019%3B%20invention%20de%20l%26%23x2019%3BAm%26%23xE9%3Brique%3A%20mythes%20et%20r%26%23xE9%3Balit%26%23xE9%3Bs%20de%20la%20conqu%26%23xEA%3Bte%3C%5C%2Fi%3E.%20Champs%20360.%20Paris%3A%20Flammarion%2C%201992.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22L%27%20invention%20de%20l%27Am%5Cu00e9rique%3A%20mythes%20et%20r%5Cu00e9alit%5Cu00e9s%20de%20la%20conqu%5Cu00eate%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Thomas%22%2C%22lastName%22%3A%22GOMEZ%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221992%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-08-081360-2%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-09-10T17%3A24%3A21Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22Z8NR7XPE%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BATAILLON%22%2C%22parsedDate%22%3A%221966%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBATAILLON%2C%20Marcel.%20%26%23x201C%3BSur%20la%20conscience%20g%26%23xE9%3Bopolitique%20de%20la%20r%26%23xE9%3Bbellion%20pizarriste.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3ECahiers%20du%20monde%20hispanique%20et%20luso-br%26%23xE9%3Bsilien%3C%5C%2Fi%3E%2C%20no.%207%20%281966%29%3A%2013%26%23x2013%3B23.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Sur%20la%20conscience%20g%5Cu00e9opolitique%20de%20la%20r%5Cu00e9bellion%20pizarriste%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Marcel%22%2C%22lastName%22%3A%22BATAILLON%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221966%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-09-10T17%3A02%3A20Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22482TP6S9%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BATAILLON%22%2C%22parsedDate%22%3A%221967%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBATAILLON%2C%20Marcel.%20%26%23x201C%3BLes%20colons%20du%20P%26%23xE9%3Brou%20contre%20Charles%20Quint%3A%20analyse%20du%20mouvement%20pizarriste%20%281544-1548%29.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EAnnales.%20%26%23xC9%3Bconomie%2C%20Soci%26%23xE9%3Bt%26%23xE9%3B%20et%20Civilisations%3C%5C%2Fi%3E%2022%2C%20no.%203%20%281967%29%3A%20479%26%23x2013%3B94.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Les%20colons%20du%20P%5Cu00e9rou%20contre%20Charles%20Quint%3A%20analyse%20du%20mouvement%20pizarriste%20%281544-1548%29%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Marcel%22%2C%22lastName%22%3A%22BATAILLON%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221967%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-09-10T17%3A00%3A11Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22FGINNZE6%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22FOUCAULT%22%2C%22parsedDate%22%3A%222001%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EFOUCAULT%2C%20Michel.%20%3Ci%3EDits%20et%20%26%23xE9%3Bcrits.%201976%20-%201988%3C%5C%2Fi%3E.%20Dits%20et%20%26%23xE9%3Bcrits.%201954%20-1988%2C%20Michel%20Foucault.%20Ed.%20%26%23xE9%3Btablie%20sous%20la%20dir.%20de%20Daniel%20Defert%20...%3B%202.%20Paris%3A%20Gallimard%2C%202001.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Dits%20et%20%5Cu00e9crits.%201976%20-%201988%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Michel%22%2C%22lastName%22%3A%22FOUCAULT%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222001%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-07-076290-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-08-24T17%3A20%3A49Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%229TMGZC92%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%2C%22parsedDate%22%3A%222004%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ELAVALL%26%23xC9%3B%2C%20Bernard.%20%3Ci%3EFrancisco%20Pizarro%3A%20Conquistador%20de%20l%26%23x2019%3Bextr%26%23xEA%3Bme%3C%5C%2Fi%3E.%20Biographie%20Payot.%20Paris%3A%20Payot%2C%202004.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Francisco%20Pizarro%3A%20conquistador%20de%20l%27extr%5Cu00eame%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Bernard%22%2C%22lastName%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222004%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-228-89812-6%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-08-21T03%3A17%3A34Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22JEU83B26%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BERNAND%20and%20GRUZINSKI%22%2C%22parsedDate%22%3A%221991%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBERNAND%2C%20Carmen%2C%20and%20Serge%20GRUZINSKI.%20%3Ci%3EHistoire%20du%20Nouveau%20Monde.%201%2C%201%2C%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Fayard%2C%201991.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Histoire%20du%20Nouveau%20Monde.%201%2C%201%2C%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Carmen%22%2C%22lastName%22%3A%22BERNAND%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Serge%22%2C%22lastName%22%3A%22GRUZINSKI%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221991%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-213-02764-7%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-08-21T03%3A16%3A30Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22PR59PA3C%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22SALAH%22%2C%22parsedDate%22%3A%222016%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESALAH%2C%20Asher.%20%26%23x201C%3BMoriscos%20in%20sicily%20in%20the%20Years%20of%20the%20Expulsion%201609-1614.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EJournal%20of%20Levantine%20Studies%3C%5C%2Fi%3E%206%20%282016%29%3A%20333%26%23x2013%3B55.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Moriscos%20in%20sicily%20in%20the%20Years%20of%20the%20Expulsion%201609-1614%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Asher%22%2C%22lastName%22%3A%22SALAH%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222016%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-31T04%3A45%3A13Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22EU7YTIBB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22RIVET%22%2C%22parsedDate%22%3A%222003%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ERIVET%2C%20Daniel.%20%3Ci%3ELe%20Maghreb%20%26%23xE0%3B%20l%26%23x2019%3B%26%23xE9%3Bpreuve%20de%20la%20colonisation%3C%5C%2Fi%3E.%20Pluriel%20Histoire.%20Paris%3A%20Hachette%20Litt%26%23xE9%3Bratures%2C%202003.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Le%20Maghreb%20%5Cu00e0%20l%27%5Cu00e9preuve%20de%20la%20colonisation%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Daniel%22%2C%22lastName%22%3A%22RIVET%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222003%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-01-279137-4%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-31T04%3A29%3A25Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22YJGN8QUZ%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22GARC%5Cu00cdA-ARENAL%22%2C%22parsedDate%22%3A%222014%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EGARC%26%23xCD%3BA-ARENAL%2C%20Mercedes.%20%26%23x201C%3BLos%20moriscos%20en%20Marruecos.%26%23x201D%3B%20In%20%3Ci%3ELos%20moriscos%3A%20expulsi%26%23xF3%3Bn%20y%20di%26%23xE1%3Bspora.%20Una%20perspectiva%20internacional%3C%5C%2Fi%3E%2C%20by%20Mercedes%20GARC%26%23xCD%3BA-ARENAL%20and%20Gerard%20WIEGERS%2C%20275%26%23x2013%3B311.%20Valencia%2C%20Granada%2C%20Zaragoza%2C%202014.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22bookSection%22%2C%22title%22%3A%22Los%20moriscos%20en%20Marruecos%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Mercedes%22%2C%22lastName%22%3A%22GARC%5Cu00cdA-ARENAL%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22bookAuthor%22%2C%22firstName%22%3A%22Mercedes%22%2C%22lastName%22%3A%22GARC%5Cu00cdA-ARENAL%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22bookAuthor%22%2C%22firstName%22%3A%22Gerard%22%2C%22lastName%22%3A%22WIEGERS%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22bookTitle%22%3A%22Los%20moriscos%3A%20expulsi%5Cu00f3n%20y%20di%5Cu00e1spora.%20Una%20perspectiva%20internacional%22%2C%22date%22%3A%222014%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-31T04%3A18%3A56Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22ZL7GAHNJ%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22CARDAILLAC%22%2C%22parsedDate%22%3A%222009%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ECARDAILLAC%2C%20Louis.%20%26%23x201C%3BVision%20des%20morisques%20et%20de%20leur%20expulsion%2C%20quatre%20cents%20ans%20apr%26%23xE8%3Bs.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3ECahiers%20de%20la%20M%26%23xE9%3Bditerran%26%23xE9%3Be%3C%5C%2Fi%3E%2C%20no.%2079%20%282009%29%3A%20407%26%23x2013%3B18.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Vision%20des%20morisques%20et%20de%20leur%20expulsion%2C%20quatre%20cents%20ans%20apr%5Cu00e8s%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Louis%22%2C%22lastName%22%3A%22CARDAILLAC%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222009%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-31T04%3A12%3A16Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22NZIDLM29%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BAUDOT%22%2C%22parsedDate%22%3A%221981%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBAUDOT%2C%20Georges.%20%3Ci%3ELa%20Vie%20Quotidienne%20Dans%20l%26%23x2019%3BAm%26%23xE9%3Brique%20Espagnole%20de%20Philippe%20II%2C%20XVIe%20Si%26%23xE8%3Bcle%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Hachette%2C%201981.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20vie%20quotidienne%20dans%20l%27Am%5Cu00e9rique%20espagnole%20de%20Philippe%20II%2C%20XVIe%20si%5Cu00e8cle%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Georges%22%2C%22lastName%22%3A%22BAUDOT%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221981%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-01-004918-7%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-16T03%3A49%3A32Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22K87KDHCA%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22FRENETTE%20et%20al.%22%2C%22parsedDate%22%3A%222012%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EFRENETTE%2C%20Yves%2C%20Marc%20ST-HILAIRE%2C%20and%20%26%23xC9%3Btienne%20RIVARD%2C%20eds.%20%3Ci%3ELa%20francophonie%20nord-am%26%23xE9%3Bricaine%3C%5C%2Fi%3E.%20Atlas%20historique%20du%20Qu%26%23xE9%3Bbec.%20Qu%26%23xE9%3Bbec%3A%20Presses%20de%20l%26%23x2019%3BUniv.%20Laval%2C%202012.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20francophonie%20nord-am%5Cu00e9ricaine%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22Yves%22%2C%22lastName%22%3A%22FRENETTE%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22Marc%22%2C%22lastName%22%3A%22ST-HILAIRE%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22editor%22%2C%22firstName%22%3A%22%5Cu00c9tienne%22%2C%22lastName%22%3A%22RIVARD%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222012%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7637-8958-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-16T03%3A33%3A06Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22KA8Y7LSB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22POPOVIC%22%2C%22parsedDate%22%3A%222015%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EPOPOVIC%2C%20Srdja.%20%3Ci%3EComment%20faire%20tomber%20un%20dictateur%20quand%20on%20est%20seul%2C%20tout%20petit%2C%20et%20sans%20armes%3C%5C%2Fi%3E%2C%202015.%20%3Ca%20class%3D%27zp-ItemURL%27%20href%3D%27http%3A%5C%2F%5C%2Fbanq.pretnumerique.ca%5C%2Faccueil%5C%2Fisbn%5C%2F9782228913881%27%3Ehttp%3A%5C%2F%5C%2Fbanq.pretnumerique.ca%5C%2Faccueil%5C%2Fisbn%5C%2F9782228913881%3C%5C%2Fa%3E.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Comment%20faire%20tomber%20un%20dictateur%20quand%20on%20est%20seul%2C%20tout%20petit%2C%20et%20sans%20armes%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Srdja%22%2C%22lastName%22%3A%22POPOVIC%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222015%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-228-91388-1%22%2C%22url%22%3A%22http%3A%5C%2F%5C%2Fbanq.pretnumerique.ca%5C%2Faccueil%5C%2Fisbn%5C%2F9782228913881%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-08T15%3A58%3A04Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22GNUTUP45%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22WIEVIORKA%22%2C%22parsedDate%22%3A%222010%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EWIEVIORKA%2C%20Michel.%20%26%23x201C%3BApr%26%23xE8%3Bs%20les%20nouveaux%20mouvements%20sociaux.%26%23x201D%3B%20In%20%3Ci%3ENeuf%20le%26%23xE7%3Bons%20de%20sociologie%3C%5C%2Fi%3E%2C%20113%26%23x2013%3B42.%20Paris%3A%20Fayard%2C%202010.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22bookSection%22%2C%22title%22%3A%22Apr%5Cu00e8s%20les%20nouveaux%20mouvements%20sociaux%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Michel%22%2C%22lastName%22%3A%22WIEVIORKA%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22bookTitle%22%3A%22Neuf%20le%5Cu00e7ons%20de%20sociologie%22%2C%22date%22%3A%222010%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-07T20%3A27%3A19Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22VRTGVRRH%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22MOSCOVICI%20and%20LECOMTE%22%2C%22parsedDate%22%3A%222002%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EMOSCOVICI%2C%20Serge%2C%20and%20Jacques%20LECOMTE.%20%26%23x201C%3B%26%23x2018%3BL%26%23x2019%3Binfluence%20n%26%23x2019%3Best%20pas%20la%20manipulation%26%23x2019%3B.%20Entretien%20avec%20Serge%20Moscovici%20%5B1994%5D.%26%23x201D%3B%20In%20%3Ci%3ELe%20Pouvoir.%20Des%20rapports%20individuels%20aux%20relations%20internationales%3C%5C%2Fi%3E%2C%2091%26%23x2013%3B97.%20Paris%3A%20Sciences%20Humaines%2C%202002.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22bookSection%22%2C%22title%22%3A%22%5C%22L%27influence%20n%27est%20pas%20la%20manipulation%5C%22.%20Entretien%20avec%20Serge%20Moscovici%20%5B1994%5D%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Serge%22%2C%22lastName%22%3A%22MOSCOVICI%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Jacques%22%2C%22lastName%22%3A%22LECOMTE%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22bookTitle%22%3A%22Le%20Pouvoir.%20Des%20rapports%20individuels%20aux%20relations%20internationales%22%2C%22date%22%3A%222002%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-07-07T20%3A25%3A11Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22N3YICXMY%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22MORA%20RODR%5Cu00cdGUEZ%22%2C%22parsedDate%22%3A%222012%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EMORA%20RODR%26%23xCD%3BGUEZ%2C%20Luis.%20%3Ci%3EBartolom%26%23xE9%3B%20de%20Las%20Casas%3A%20conqu%26%23xEA%3Bte%2C%20domination%2C%20souverainet%26%23xE9%3B%3C%5C%2Fi%3E.%201re%20%26%23xE9%3Bdition.%20Fondements%20de%20la%20politique.%20S%26%23xE9%3Brie%20essais.%20Paris%3A%20Presses%20Universitaires%20de%20France%2C%202012.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Bartolom%5Cu00e9%20de%20Las%20Casas%3A%20conqu%5Cu00eate%2C%20domination%2C%20souverainet%5Cu00e9%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Luis%22%2C%22lastName%22%3A%22MORA%20RODR%5Cu00cdGUEZ%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222012%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-13-059432-1%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-18T04%3A23%3A36Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22E2JZZCCG%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22CASAS%20and%20GILLEN%22%2C%22parsedDate%22%3A%221996%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ECASAS%2C%20Bartolom%26%23xE9%3B%20de%20las%2C%20and%20Charles%20GILLEN.%20%3Ci%3EUne%20plume%20%26%23xE0%3B%20la%20force%20d%26%23x2019%3Bun%20glaive%3A%20Lettres%20choisies%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Cerf%2C%201996.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Une%20plume%20%5Cu00e0%20la%20force%20d%27un%20glaive%3A%20Lettres%20choisies%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Bartolom%5Cu00e9%20de%20las%22%2C%22lastName%22%3A%22CASAS%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Charles%22%2C%22lastName%22%3A%22GILLEN%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221996%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-204-05353-2%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-18T03%3A57%3A27Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22VXTFCLNY%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22SAPIRO%22%2C%22parsedDate%22%3A%222009%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESAPIRO%2C%20Gis%26%23xE8%3Ble.%20%26%23x201C%3BMod%26%23xE8%3Bles%20d%26%23x2019%3Bintervention%20politique%20des%20intellectuels.%20Le%20cas%20fran%26%23xE7%3Bais.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EActes%20de%20la%20recherche%20en%20sciences%20sociales%3C%5C%2Fi%3E%2C%20no.%20176%26%23x2013%3B177%20%282009%29%3A%208%26%23x2013%3B31.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Mod%5Cu00e8les%20d%27intervention%20politique%20des%20intellectuels.%20Le%20cas%20fran%5Cu00e7ais%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Gis%5Cu00e8le%22%2C%22lastName%22%3A%22SAPIRO%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222009%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-04T13%3A50%3A15Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22KBB44DYK%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BAILLARGEON%22%2C%22parsedDate%22%3A%222013%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBAILLARGEON%2C%20St%26%23xE9%3Bphane.%20%26%23x201C%3BM%26%23xE9%3Bdia%2C%20M%26%23xE9%3Bdiation%2C%20Imm%26%23xE9%3Bdiatet%26%23xE9%3B.%20Portrait%20Du%20Journaliste%20En%20Hamster%20Dans%20Sa%20Roue.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EArgument.%20Politique%2C%20Soci%26%23xE9%3Bt%26%23xE9%3B%2C%20Histoire%3C%5C%2Fi%3E%2015%2C%20no.%202%20%282013%29.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22M%5Cu00e9dia%2C%20m%5Cu00e9diation%2C%20imm%5Cu00e9diatet%5Cu00e9.%20Portrait%20du%20journaliste%20en%20hamster%20dans%20sa%20roue%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22St%5Cu00e9phane%22%2C%22lastName%22%3A%22BAILLARGEON%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222013%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-03T23%3A57%3A35Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%223JP2R7GS%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22SARTRE%22%2C%22parsedDate%22%3A%221972%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESARTRE%2C%20Jean-Paul.%20%3Ci%3EPlaidoyer%20pour%20les%20intellectuels%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Gallimard%2C%201972.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Plaidoyer%20pour%20les%20intellectuels%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Jean-Paul%22%2C%22lastName%22%3A%22SARTRE%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221972%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-03T23%3A13%3A04Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22GAU4A6Q3%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22GRUZINSKI%22%2C%22parsedDate%22%3A%221989%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EGRUZINSKI%2C%20Serge.%20%26%23x201C%3BChristianisation%20ou%20occidentalisation%3F%20Les%20sources%20romaines%20d%26%23x2019%3Bune%20anthropologie%20historique.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EM%26%23xE9%3Blanges%20de%20l%26%23x2019%3B%26%23xC9%3Bcole%20fran%26%23xE7%3Baise%20de%20Rome.%20Italie%20et%20M%26%23xE9%3Bditerran%26%23xE9%3Be%3C%5C%2Fi%3E%20101%2C%20no.%202%20%281989%29%3A%20733%26%23x2013%3B50.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Christianisation%20ou%20occidentalisation%3F%20Les%20sources%20romaines%20d%27une%20anthropologie%20historique%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Serge%22%2C%22lastName%22%3A%22GRUZINSKI%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221989%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-01T17%3A04%3A40Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%222HCAAF3A%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22St.%20Clair%20Segurado%22%2C%22parsedDate%22%3A%222000%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESt.%20Clair%20Segurado%2C%20Eva%20Mar%26%23xED%3Ba.%20%3Ci%3EDios%20y%20Belial%20en%20un%20mismo%20altar%3A%20los%20ritos%20chinos%20y%20malabares%20en%20la%20extinci%26%23xF3%3Bn%20de%20la%20Compa%26%23xF1%3B%26%23xED%3Ba%20de%20Jes%26%23xFA%3Bs%3C%5C%2Fi%3E.%20San%20Vicente%20del%20Raspeig%3A%20Publicaciones%20de%20la%20Universidad%20de%20Alicante%2C%202000.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Dios%20y%20Belial%20en%20un%20mismo%20altar%3A%20los%20ritos%20chinos%20y%20malabares%20en%20la%20extinci%5Cu00f3n%20de%20la%20Compa%5Cu00f1%5Cu00eda%20de%20Jes%5Cu00fas%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Eva%20Mar%5Cu00eda%22%2C%22lastName%22%3A%22St.%20Clair%20Segurado%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222000%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-01T16%3A57%3A26Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22RH6XUAIM%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22SIERRA%20RODR%5Cu00cdGUEZ%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESIERRA%20RODR%26%23xCD%3BGUEZ%2C%20David.%20%26%23x201C%3BLa%20Controversia%20de%20Los%20Ritos%20Chinos%20y%20Su%20Dimensi%26%23xF3%3Bn%2C%20Desarrollo%20y%20Consecuencias%2C%26%23x201D%3B%20s.d.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22document%22%2C%22title%22%3A%22La%20controversia%20de%20los%20ritos%20chinos%20y%20su%20dimensi%5Cu00f3n%2C%20desarrollo%20y%20consecuencias%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22David%22%2C%22lastName%22%3A%22SIERRA%20RODR%5Cu00cdGUEZ%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%22s.d.%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-06-01T16%3A57%3A06Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%228USYKVYN%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22ASCH%22%2C%22parsedDate%22%3A%221955%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EASCH%2C%20Solomon.%20%26%23x201C%3BOpinions%20and%20Social%20Pressure.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EScientific%20American%3C%5C%2Fi%3E%20193%2C%20no.%205%20%281955%29%3A%2031%26%23x2013%3B35.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Opinions%20and%20Social%20Pressure%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Solomon%22%2C%22lastName%22%3A%22ASCH%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221955%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-28T16%3A00%3A41Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22HR6MTH2X%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22STOETZEL%22%2C%22parsedDate%22%3A%221996%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ESTOETZEL%2C%20Jean.%20%3Ci%3ELa%20psychologie%20sociale%20%5B1978%5D%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Flammarion%2C%201996.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22La%20psychologie%20sociale%20%5B1978%5D%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Jean%22%2C%22lastName%22%3A%22STOETZEL%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221996%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-08-081065-6%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-28T15%3A58%3A01Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22E7XZ2LH7%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%2C%22parsedDate%22%3A%222007%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ELAVALL%26%23xC9%3B%2C%20Bernard.%20%3Ci%3EL%26%23x2019%3BAm%26%23xE9%3Brique%20espagnole%3A%20de%20Colomb%20%26%23xE0%3B%20Bolivar%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Belin%2C%202007.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22L%27Am%5Cu00e9rique%20espagnole%3A%20de%20Colomb%20%5Cu00e0%20Bolivar%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Bernard%22%2C%22lastName%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222007%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-7011-3920-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-22T01%3A36%3A29Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22FD44QPMA%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%2C%22parsedDate%22%3A%222014%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ELAVALL%26%23xC9%3B%2C%20Bernard.%20%3Ci%3EAu%20Nom%20Des%20Indiens%3A%20Une%20Histoire%20de%20l%26%23x2019%3B%26%23xE9%3Bvang%26%23xE9%3Blisation%20En%20Am%26%23xE9%3Brique%20Espagnole%3A%20XVIe-XVIIIe%20Si%26%23xE8%3Bcle%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Rivages%2C%202014.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Au%20nom%20des%20Indiens%3A%20une%20histoire%20de%20l%27%5Cu00e9vang%5Cu00e9lisation%20en%20Am%5Cu00e9rique%20espagnole%3A%20XVIe-XVIIIe%20si%5Cu00e8cle%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Bernard%22%2C%22lastName%22%3A%22LAVALL%5Cu00c9%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222014%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-228-91147-4%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-22T01%3A32%3A38Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22M4SUUBUL%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22BIBEAU%22%2C%22parsedDate%22%3A%222017%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EBIBEAU%2C%20Gilles.%20%3Ci%3EAndaluc%26%23xED%3Ba%3A%20L%26%23x2019%3Bhistoire%20%26%23xE0%3B%20Rebours%3C%5C%2Fi%3E.%20Cadastres.%20Montr%26%23xE9%3Bal%2C%20Qu%26%23xE9%3Bbec%3A%20M%26%23xE9%3Bmoire%20d%26%23x2019%3Bencrier%2C%202017.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Andaluc%5Cu00eda%3A%20l%27histoire%20%5Cu00e0%20rebours%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Gilles%22%2C%22lastName%22%3A%22BIBEAU%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222017%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-89712-453-3%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-22T01%3A31%3A24Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22BAL7FW9S%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22WEBER%22%2C%22parsedDate%22%3A%221963%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EWEBER%2C%20Max.%20%3Ci%3ELe%20savant%20et%20le%20politique%20%5B1919%5D%3C%5C%2Fi%3E.%20Paris%3A%20Union%20G%26%23xE9%3Bn%26%23xE9%3Brale%20d%26%23x2019%3B%26%23xC9%3Bditions%2C%201963.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Le%20savant%20et%20le%20politique%20%5B1919%5D%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Max%22%2C%22lastName%22%3A%22WEBER%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%221963%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-16T18%3A04%3A58Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22PCH4BM97%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22WACQUANT%22%2C%22parsedDate%22%3A%222001%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EWACQUANT%2C%20Lo%26%23xEF%3Bc.%20%26%23x201C%3BElias%20Dans%20Le%20Ghetto%20Noir.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3EPolitix%3C%5C%2Fi%3E%2C%20no.%2056%20%282001%29%3A%20209%26%23x2013%3B17.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Elias%20dans%20le%20ghetto%20noir%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Lo%5Cu00efc%22%2C%22lastName%22%3A%22WACQUANT%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222001%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-16T17%3A55%3A47Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22SGIQ9GXG%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22PETTIT%22%2C%22parsedDate%22%3A%222010%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EPETTIT%2C%20Philip.%20%26%23x201C%3BCivic%20Republican%20Theory.%26%23x201D%3B%20In%20%3Ci%3EA%20Political%20Philosophy%20in%20Public%20Life%3C%5C%2Fi%3E%2C%2031%26%23x2013%3B68.%20Princeton%20and%20Oxford%3A%20Princeton%20University%20Press%2C%202010.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22bookSection%22%2C%22title%22%3A%22Civic%20Republican%20Theory%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Philip%22%2C%22lastName%22%3A%22PETTIT%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22bookTitle%22%3A%22A%20Political%20Philosophy%20in%20Public%20Life%22%2C%22date%22%3A%222010%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-16T17%3A53%3A50Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22ELL9YDPL%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22COSANDEY%20and%20DESCIMON%22%2C%22parsedDate%22%3A%222002%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ECOSANDEY%2C%20Fanny%2C%20and%20Robert%20DESCIMON.%20%3Ci%3EL%26%23x2019%3B%20absolutisme%20en%20France%3A%20histoire%20et%20historiographie%3C%5C%2Fi%3E.%20Points%20Histoire%20313.%20Paris%3A%20%26%23xC9%3Bd.%20du%20Seuil%2C%202002.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22L%27%20absolutisme%20en%20France%3A%20histoire%20et%20historiographie%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Fanny%22%2C%22lastName%22%3A%22COSANDEY%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Robert%22%2C%22lastName%22%3A%22DESCIMON%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222002%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-02-048193-9%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-16T17%3A47%3A38Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22RTNHCGG3%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22CAILLEAUX%22%2C%22parsedDate%22%3A%222013%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3ECAILLEAUX%2C%20Christophe.%20%26%23x201C%3BChr%26%23xE9%3Btiens%2C%20juifs%20et%20musulmans%20dans%20l%26%23x2019%3BEspagne%20m%26%23xE9%3Bdi%26%23xE9%3Bvale.%20La%20convivencia%20et%20autres%20mythes%20historiographiques.%26%23x201D%3B%20%3Ci%3ECahiers%20de%20la%20M%26%23xE9%3Bditerran%26%23xE9%3Be%3C%5C%2Fi%3E%2C%20no.%2086%20%282013%29%3A%20257%26%23x2013%3B71.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22Chr%5Cu00e9tiens%2C%20juifs%20et%20musulmans%20dans%20l%27Espagne%20m%5Cu00e9di%5Cu00e9vale.%20La%20convivencia%20et%20autres%20mythes%20historiographiques%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Christophe%22%2C%22lastName%22%3A%22CAILLEAUX%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222013%22%2C%22DOI%22%3A%22%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-01T23%3A27%3A41Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22FMD6RD9Q%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22KAISER%22%2C%22parsedDate%22%3A%222010%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EKAISER%2C%20Wolfgang.%20%26%23x201C%3BVies%20parall%26%23xE8%3Bles%20et%20vie%20commune%20dans%20le%20monde%20urbain.%26%23x201D%3B%20In%20%3Ci%3EDes%20religions%20dans%20la%20ville.%20Strat%26%23xE9%3Bgies%20de%20coexistences%20dans%20l%26%23x2019%3BEurope%20des%20XVIe-XVIIIe%20si%26%23xE8%3Bcles%3C%5C%2Fi%3E%2C%20by%20David%20DO%20PA%26%23xC7%3BO%2C%20Mathilde%20MONGE%2C%20and%20Laurent%20TATARENKO%2C%20189%26%23x2013%3B95.%20Rennes%3A%20Presses%20Univ.%20de%20Rennes%2C%202010.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22bookSection%22%2C%22title%22%3A%22Vies%20parall%5Cu00e8les%20et%20vie%20commune%20dans%20le%20monde%20urbain%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Wolfgang%22%2C%22lastName%22%3A%22KAISER%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22bookAuthor%22%2C%22firstName%22%3A%22David%22%2C%22lastName%22%3A%22DO%20PA%5Cu00c7O%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22bookAuthor%22%2C%22firstName%22%3A%22Mathilde%22%2C%22lastName%22%3A%22MONGE%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22bookAuthor%22%2C%22firstName%22%3A%22Laurent%22%2C%22lastName%22%3A%22TATARENKO%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22bookTitle%22%3A%22Des%20religions%20dans%20la%20ville.%20Strat%5Cu00e9gies%20de%20coexistences%20dans%20l%27Europe%20des%20XVIe-XVIIIe%20si%5Cu00e8cles%22%2C%22date%22%3A%222010%22%2C%22ISBN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22FD8RXBE3%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-05-01T23%3A13%3A15Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22UBS6LDMY%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A1779142%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22L%5Cu00e9vi-Strauss%22%2C%22parsedDate%22%3A%222000%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-bib-body%5C%22%20style%3D%5C%22line-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%202em%3B%20text-indent%3A-2em%3B%5C%22%3E%5Cn%20%20%3Cdiv%20class%3D%5C%22csl-entry%5C%22%3EL%26%23xE9%3Bvi-Strauss%2C%20Claude.%20%3Ci%3EAnthropologie%20structurale%3C%5C%2Fi%3E.%20Agora%207.%20Paris%3A%20Pocket%2C%202000.%3C%5C%2Fdiv%3E%5Cn%3C%5C%2Fdiv%3E%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22book%22%2C%22title%22%3A%22Anthropologie%20structurale%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Claude%22%2C%22lastName%22%3A%22L%5Cu00e9vi-Strauss%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222000%22%2C%22ISBN%22%3A%22978-2-266-04227-7%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%5D%2C%22dateModified%22%3A%222018-04-30T01%3A18%3A14Z%22%7D%7D%5D%7D
LAVALLÉ, Bernard. Bartolomé de Las Casas: Entre l’épée et La Croix. Biographie Payot. Paris: Payot, 2007.
MARTINEZ-GROS, Gabriel, and Lucette VALENSI. L’islam, l’islamisme et l’Occident: genèse d’un affrontement. Paris: Éditions du Seuil, 2013.
TARDIEU, Jean-Pierre. Noirs et Indiens Au Pérou (XVIe-XVIIe Siècles): Histoire d’une Politique Ségrégationniste. Recherches & Documents. Paris: L’Harmattan, 1990.
fre, Yves, Marc St-Hilaire, and Étienne Rivard, eds. La francophonie nord-américaine. Atlas historique du Québec. Québec: Presses de l’Univ. Laval, 2012.
Colombo, Cristoforo. La découverte de l’Amérique: écrits complets (1492-1505). La Découverte poche Littérature et voyages 418. Paris: La Découverte, 2015.
VAZQUEZ, Francisco. Relation du voyage et de la rébellion d’Aguirre [1559]. Grenoble: J.Millon, 1989.
BERNAND, Carmen, and Serge GRUZINSKI. Histoire du Nouveau Monde. 2: Les métissages (1550 - 1640). Paris: Fayard, 1993.
BUTEL, Paul. Histoire de l’Atlantique: de l’Antiquité à nos jours. Ed. revue et augm. Collection Tempus 435. Paris: Perrin, 1997.
MÉCHOULAN, Henry. Le Sang de l’autre: Ou, L’honneur de Dieu: Indiens, Juifs, Morisques Dans l’Espagne Du Siècle d’or. La Force Des Idées. Paris: Fayard, 1979.
DUVERGER, Christian. Cortés. Paris: Fayard, 2001.
VIROLI, Maurizio. Républicanisme. Lormont: le Bord de l’eau, 2011.
LIVERNOIS, Jonathan. La Route Du Pays-Brûlé: Archéologie et Reconstruction Du Patriotisme Québécois. Documents. Montréal: Atelier 10, 2016.
DUMONT, Micheline. “La Laïcité et Les Droits Des Femmes. Réflexions Critiques.”
Histoire Engagée, September 26, 2013.
http://histoireengagee.ca/la-laicite-et-les-droits-des-femmes-reflexions-critiques/.
BOUCHER, Francis. La Grande Déception: Dialogue avec les exclus de l’indépendance. Somme Toute, 2018.
DORION, Catherine. Les Luttes Fécondes: Libérer Le Désir En Amour et En Politique. Documents 11. Montréal, Québec: Atelier 10, 2017.
GOMEZ, Thomas. L’ invention de l’Amérique: mythes et réalités de la conquête. Champs 360. Paris: Flammarion, 1992.
BATAILLON, Marcel. “Sur la conscience géopolitique de la rébellion pizarriste.” Cahiers du monde hispanique et luso-brésilien, no. 7 (1966): 13–23.
BATAILLON, Marcel. “Les colons du Pérou contre Charles Quint: analyse du mouvement pizarriste (1544-1548).” Annales. Économie, Société et Civilisations 22, no. 3 (1967): 479–94.
FOUCAULT, Michel. Dits et écrits. 1976 - 1988. Dits et écrits. 1954 -1988, Michel Foucault. Ed. établie sous la dir. de Daniel Defert ...; 2. Paris: Gallimard, 2001.
LAVALLÉ, Bernard. Francisco Pizarro: Conquistador de l’extrême. Biographie Payot. Paris: Payot, 2004.
BERNAND, Carmen, and Serge GRUZINSKI. Histoire du Nouveau Monde. 1, 1,. Paris: Fayard, 1991.
SALAH, Asher. “Moriscos in sicily in the Years of the Expulsion 1609-1614.” Journal of Levantine Studies 6 (2016): 333–55.
RIVET, Daniel. Le Maghreb à l’épreuve de la colonisation. Pluriel Histoire. Paris: Hachette Littératures, 2003.
GARCÍA-ARENAL, Mercedes. “Los moriscos en Marruecos.” In Los moriscos: expulsión y diáspora. Una perspectiva internacional, by Mercedes GARCÍA-ARENAL and Gerard WIEGERS, 275–311. Valencia, Granada, Zaragoza, 2014.
CARDAILLAC, Louis. “Vision des morisques et de leur expulsion, quatre cents ans après.” Cahiers de la Méditerranée, no. 79 (2009): 407–18.
BAUDOT, Georges. La Vie Quotidienne Dans l’Amérique Espagnole de Philippe II, XVIe Siècle. Paris: Hachette, 1981.
FRENETTE, Yves, Marc ST-HILAIRE, and Étienne RIVARD, eds. La francophonie nord-américaine. Atlas historique du Québec. Québec: Presses de l’Univ. Laval, 2012.
POPOVIC, Srdja.
Comment faire tomber un dictateur quand on est seul, tout petit, et sans armes, 2015.
http://banq.pretnumerique.ca/accueil/isbn/9782228913881.
WIEVIORKA, Michel. “Après les nouveaux mouvements sociaux.” In Neuf leçons de sociologie, 113–42. Paris: Fayard, 2010.
MOSCOVICI, Serge, and Jacques LECOMTE. “‘L’influence n’est pas la manipulation’. Entretien avec Serge Moscovici [1994].” In Le Pouvoir. Des rapports individuels aux relations internationales, 91–97. Paris: Sciences Humaines, 2002.
MORA RODRÍGUEZ, Luis. Bartolomé de Las Casas: conquête, domination, souveraineté. 1re édition. Fondements de la politique. Série essais. Paris: Presses Universitaires de France, 2012.
CASAS, Bartolomé de las, and Charles GILLEN. Une plume à la force d’un glaive: Lettres choisies. Paris: Cerf, 1996.
SAPIRO, Gisèle. “Modèles d’intervention politique des intellectuels. Le cas français.” Actes de la recherche en sciences sociales, no. 176–177 (2009): 8–31.
BAILLARGEON, Stéphane. “Média, Médiation, Immédiateté. Portrait Du Journaliste En Hamster Dans Sa Roue.” Argument. Politique, Société, Histoire 15, no. 2 (2013).
SARTRE, Jean-Paul. Plaidoyer pour les intellectuels. Paris: Gallimard, 1972.
GRUZINSKI, Serge. “Christianisation ou occidentalisation? Les sources romaines d’une anthropologie historique.” Mélanges de l’École française de Rome. Italie et Méditerranée 101, no. 2 (1989): 733–50.
St. Clair Segurado, Eva María. Dios y Belial en un mismo altar: los ritos chinos y malabares en la extinción de la Compañía de Jesús. San Vicente del Raspeig: Publicaciones de la Universidad de Alicante, 2000.
SIERRA RODRÍGUEZ, David. “La Controversia de Los Ritos Chinos y Su Dimensión, Desarrollo y Consecuencias,” s.d.
ASCH, Solomon. “Opinions and Social Pressure.” Scientific American 193, no. 5 (1955): 31–35.
STOETZEL, Jean. La psychologie sociale [1978]. Paris: Flammarion, 1996.
LAVALLÉ, Bernard. L’Amérique espagnole: de Colomb à Bolivar. Paris: Belin, 2007.
LAVALLÉ, Bernard. Au Nom Des Indiens: Une Histoire de l’évangélisation En Amérique Espagnole: XVIe-XVIIIe Siècle. Paris: Rivages, 2014.
BIBEAU, Gilles. Andalucía: L’histoire à Rebours. Cadastres. Montréal, Québec: Mémoire d’encrier, 2017.
WEBER, Max. Le savant et le politique [1919]. Paris: Union Générale d’Éditions, 1963.
WACQUANT, Loïc. “Elias Dans Le Ghetto Noir.” Politix, no. 56 (2001): 209–17.
PETTIT, Philip. “Civic Republican Theory.” In A Political Philosophy in Public Life, 31–68. Princeton and Oxford: Princeton University Press, 2010.
COSANDEY, Fanny, and Robert DESCIMON. L’ absolutisme en France: histoire et historiographie. Points Histoire 313. Paris: Éd. du Seuil, 2002.
CAILLEAUX, Christophe. “Chrétiens, juifs et musulmans dans l’Espagne médiévale. La convivencia et autres mythes historiographiques.” Cahiers de la Méditerranée, no. 86 (2013): 257–71.
KAISER, Wolfgang. “Vies parallèles et vie commune dans le monde urbain.” In Des religions dans la ville. Stratégies de coexistences dans l’Europe des XVIe-XVIIIe siècles, by David DO PAÇO, Mathilde MONGE, and Laurent TATARENKO, 189–95. Rennes: Presses Univ. de Rennes, 2010.
Lévi-Strauss, Claude. Anthropologie structurale. Agora 7. Paris: Pocket, 2000.
La référence que j’aurais dû lire, mais n’aie pas lue avant d’écrire ce billet :
Kroeher et Kluckhohn, Culture: A Critical Review of Concepts and Définitions, 1952. Disponible ici.